حضور یک فرد خارجی در خاک ترکیه مستلزم توجیهی قانونی است که بر اساس آن مجوز اقامت به وی اعطا می شود. مدت زمان این مجوز، امکان تمدید آن و اینکه آیا از طریق آن می توان جهت اخذ شهروندی ترکیه اقدام کرد یا خیر، از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

به طور کلی و با اختصار باید گفت: هنگام ورود قانونی یک تبعه خارجی به خاک ترکیه - اعم از اینکه از طریق گذرگاه های مرزی وارد شده باشد یا بنادر و فرودگاه ها - بر روی مهر ورودی، مدت اقامت قانونی وی نیز مشخص می شود که مدت آن از یک ملیت به ملیت دیگر متفاوت خواهد بود. در صورتی که شهروند خارجی بخواهد مدت زمان بیشتری را در خاک ترکیه سپری کند، باید قبل از پایان مدت اقامت قانونی خود، به اداره مهاجرت ترکیه رفته و در آنجا جهت تمدید اقامت درخواست دهد.

دولت ترکیه به اتباع خارجی که متقاضی اقامت در خاک کشور هستند، به چندین شکل مجوز اقامت می دهد:

انواع اقامت بلند مدت در ترکیه

1. اقامت خانوادگی

این نوع از مجوز اقامت به تبعه خارجی داده می شود که با یک شهروند ترکیه (اعم از زن یا مرد) ازدواج کرده باشد. با اثبات ازدواج طرفین، مجوز اقامت 3 ساله به تبعه خارجی داده می شود و در صورت ادامه پیوند زناشویی، مجوز اقامت وی تمدید خواهد شد. در صورتی که 3 سال از پیوند زناشویی طرفین (تبعه خارجی و شهروند ترکیه) گذشته باشد، با داشتن این نوع اقامت می توان جهت اخذ شهروندی ترکیه هم اقدام نمود. البته علاوه بر شرط مذکور، باید طرفین زیر یک سقف زندگی کنند و رفتار پسندیده و مناسبی هم با یکدیگر داشته باشند. همچنین از طریق اقامت خانوادگی می توان جهت اخذ اقامت دائمی نیز اقدام کرد.

2. اخذ اقامت از طریق کار

زمانی که یک شهروند خارجی از طریق وزارت کار ترکیه، مجوز کار دریافت می کند، به موجب این مجوز می تواند از اقامت کار در ترکیه بهره مند شود. این اقامت هر دو سال یکبار تمدید خواهد شد و یکی از انواع مجوزهای اقامت است که دارنده آن پس از 5 سال کار در ترکیه نزد یک کارفرمای مشخص، می تواند جهت اخذ شهروندی ترکیه اقدام نماید.

3. اقامت انسانی یا اقامت بشر دوستانه

اقامت انسانی یا بشر دوستانه در ترکیه به موجب توافقنامه بین المللی امضا شده در ژنو، در سال 1951 به آن دسته از اتباع خارجی ساکن در خاک ترکیه اعطا می شود که بنا به دلایل مختلف نمی توانند به طور معمول مجوز اقامت دریافت کنند.

4. اقامت برای قربانیان قاچاق انسان

این نوع اقامت در ترکیه به مدت 30 روز بوده و به آن دسته از اتباع خارجی داده می شود که قربانی قاچاق انسان شده اند؛ البته می توان آن را برای مدت 6 ماه، چندین بار تمدید نمود؛ مشروط بر اینکه کل اقامت در ترکیه از 3 سال بیشتر نباشد.

انواع اقامت در ترکیه

انواع اقامت های کوتاه مدت در ترکیه

1. اقامت توریستی

اقامت توریستی یکی از انواع اقامت های کوتاه مدت است که به خارجی هایی اعطا می شود که مایل به اقامت طولانی تر در ترکیه برای مقاصد گردشگری و تفریحی هستند و مدت آن از یک تا دو سال متغیر است.

اصلاحات جدیدی بر اقامت توریستی در ترکیه در سال 2022 اعمال گردید که به موجب آن، اخذ این نوع اقامت تابع شرایط جدید و بعضا دشواری شد که شماری از شهروندان خارجی را بر آن داشته است که به جای اخذ اقامت توریستی در ترکیه، به فکر اقامت های دیگری همچون اقامت از طریق خرید ملک باشند.

2. اقامت دانشجویی

اقامت دانشجویی اقامتی است که از طرف مقامات ترکیه به دانشجویان خارجی اعطا می شود که در یکی از دانشگاه های ترکیه ثبت نام کرده و در آنجا به تحصیل مشغول هستند و تا پایان دوره تحصیلی دانشجویان در ترکیه، تمدید خواهد شد.

3. اقامت از طریق سرمایه گذاری

از دیگر انواع اقامت های کوتاه مدت، اقامت از طریق سرمایه گذاری است. این نوع اقامت به تجار و بازرگانان خارجی داده می شود که دارای روابط تجاری با ترکیه بوده و یا اینکه بنا دارند فعالیتی تجاری در ترکیه داشته باشند، در این صورت دعوتنامه ای رسمی از طرف شرکت های ترکیه یا بازرگانان و تجار کشور برای آنها فرستاده می شود و بر این اساس اقامتی به مدت حداقل سه ماه برایشان صادر می گردد.

4. اقامت پزشکی یا درمانی

این نوع از اقامت قانونی به آن  دسته از اتباع خارجی داده می شود که برای درمان به ترکیه می آیند، مشروط بر اینکه در یکی از بیمارستان های خصوصی یا دولتی ترکیه نوبت رزرو کرده باشند و دارای بیماری خطرناکی نباشند که سلامت عمومی کشور را به خطر بیندازد.

5. اقامت اضطراری

این نوع اقامت، یکی از انواع اقامت های کوتاه مدت در ترکیه است که بر اساس درخواست یا تصمیم مراجع قضایی یا اداری ترکیه به یک شهروند خارجی اعطا می شود و مدت آن توسط مرجع صادر کننده درخواست تعیین می شود.

6. اخذ اقامت از طریق یادگیری زبان ترکی

دولت ترکیه به آن دسته از اتباع خارجی که در دوره های آموزش زبان ترکی، در یکی از مؤسسات تخصصی و به رسمیت شناخته شده از طرف وزارت آموزش و پرورش ترکیه، ثبت نام كرده باشند، مجوز اقامت قانونی کوتاه مدت اعطا می کند. این نوع اقامت دو بار قابل تمدید است.

7. اقامت فارغ التحصیلی

به هر تبعه خارجی که تحصیلات دانشگاهی و یا تحصیلات تکمیلی خود را در یکی از دانشگاه های ترکیه به پایان رسانده باشد، می تواند برای انجام مراحل فارغ التحصیلی و دریافت گواهی تحصیل، از اقامت کوتاه مدت بهره مند شود.

8. اخذ اقامت از طریق مطالعه پروژه های سرمایه گذاری

هر شهروند خارجی که بتواند مدرک یا مستندی دال بر قصد خود از ایجاد یک پروژه سرمایه گذاری در ترکیه ارائه دهد و اینکه قبل از شروع پروژه خود در نظر داشته باشد یک مطالعه سرمایه گذاری در ترکیه داشته باشد (تا از میزان موفقیت آن اطمینان حاصل کند)، مقامات کشور برای این منظور به وی اقامت کوتاه مدت اعطا می کنند.

9. اقامت برای شهروندان قبرس

این نوع اقامت به شهروندان جمهوری ترک قبرس شمالی اعطا می شود، مشروط بر اینکه مدت هر دوره حداکثر از پنج سال تجاوز نکند.

10. اقامت آموزشی - کارآموزی

مجوز اقامتی که برای این منظور اعطا می شود بر اساس اطلاعات و مدارکی است که محتوای دوره آموزشی ارائه شده توسط موسسه، مدت زمان و محل برگزاری این دوره را نشان می دهد. مدت اقامتی که از این طریق اعطا می شود بسته به مدت زمان دوره آموزشی، متفاوت خواهد بود.

11. اقامت مبادله دانشجویی

منظور از آن اقامت هایی است که به آن دسته از دانشجویان بین المللی اعطا می شود که در سیستم تبادل دانشجویی همچون (آراسموس، مولانا، فارابی و ...) که بین دانشگاه های ترکیه و دانشگاه های خارجی منعقد شده است، شرکت کرده اند.

12. اخذ اقامت از طریق خرید ملک

هر شهروند خارجی که در خاک ترکیه صاحب ملک یا مسکن باشد، از حق اقامت در کشور برخوردار است. مدت تمدید اقامت از طریق خرید ملک تا دو سال است و در صورتیکه شهروند خارجی بعد از دو سال همچنان صاحب ملک باشد، می تواند اقامت خود را تمدید نماید.

توجه داشته باشید اخیرا بهای ملک مناسب جهت اخذ اقامت در ترکیه تغییر یافته است.

شایان ذکر است به صرف داشتن ملک در ترکیه نمی توان جهت اخذ شهروندی اقدام کرد، بلکه باید بهای ملک یا مجموع املاک خریداری شده حداقل 400 هزار دلار آمریکا بوده و از طریق حواله بانکی از خارج کشور به داخل ترکیه انتقال داده شده باشد.

شرایط دریافت اقامت کوتاه مدت در ترکیه

طبق ماده 32 قانون اتباع خارجی در ترکیه، شرایط اخذ اقامت کوتاه مدت در ترکیه به شرح زیر است:

  • ارائه مدارک و اطلاعاتی مبنی بر هدف متقاضی از اقامت در ترکیه
  • برخورداری از مسکن مناسب، متناسب با استانداردهای امنیت و بهداشت عمومی
  • ارائه آدرس دقیق منزل یا مسکنی که شهروند خارجی در آن اقامت خواهد داشت
  • ارائه گواهی سوء پیشینه مبنی بر سابقه کیفری متقاضی. این گواهی از کشوری که متقاضی در آن اقامت دارد، دریافت می گردد (در صورت درخواست کارمند مربوطه).

دلایل رد شدن اقامت کوتاه مدت در ترکیه

  • در صورتیکه ثابت شود مجوز اقامت برای اهدافی برخلاف هدف اعطای مجوز اقامت استفاده شده است.
  • صدور حکم اخراج متقاضی یا وجود هر نوع ممنوعیتی که مانع از ورود وی به خاک ترکیه شود.
  • در صورت تخلف از مدت اقامت وی در خارج از کشور
  • نداشتن یکی از شرایط لازم برای اعطای مجوز اقامت .

کشورهایی که بدون ویزا و صرفا با داشتن اقامت ترکیه می توان وارد آنها شد:

کسانی که دارای اقامت ترکیه هستند، بدون داشتن ویزای قبلی، می توانند به 4 کشور زیر وارد شوند:

  • ارمنستان
  • گرجستان
  • آذربایجان
  • جمهوری ترک قبرص شمالی (قبرس ترک)

کشورهایی که با ویزا و با داشتن اقامت ترکیه می توان وارد آنها شد:

کسانی که دارای مجوز اقامت ترکیه هستند، در صورتیکه ویزای قبلی هم در اختیار داشته باشند، می تواند به کشورهای زیر سفر کنند:

  • بوسنی
  • رومانی
    • كوزوو
  • آلبانی
  • صربستان

تدوین: مشاوران حقوقی گارس

منابع : اداره مهاجرت

اقامت در ترکیه

برای شما

درخواست مشاوره واتس آپ